“De maand Ramadan is het waarin de Qoraan is neder gezonden, als Leiding voor demensheid en als duidelijke bewijzen van de Leiding en de Foerqaan (deonderscheiding tussen de Waarheid en de valsheid). Wie van jullie aanwezig isin de maand, laat die dan vasten, maar wie ziek is of op reis, dan is er eenaantal andere dagen (om de vastendagen in te halen). Allah wenst voor julliehet gemakkelijke en hij wenst niet voor jullie het ongemak. En maakt het aantaldagen vol en prijst Allah’s Grootheid omdat hij jullie Leiding schonk, hopelijkzullen jullie dankbaar zijn.” (Soerahal-Baqarah:185).
De Boodschapper heeft gezegd: “Islaam is gebouwd opvijf: Getuigen dat niemand het recht heeft aanbeden te worden behalve Allah endat Mohammed de Boodschapper is van Allah, het gebed vestigen, de zakaahbetalen, de hadj verrichten en vasten in Ramadan.” (overgeleverddoor al-Boechaarie).
Hij zei: “Naar jullie is gekomen Ramadan, een gezegendemaand, waarin Allah het vasten verplicht heeft gemaakt. Gedurende de Ramadanzijn de poorten van het Paradijs geopend en de poorten van de hel gesloten ende opstandige duivels zijn geketend. Daarin is een nacht welke beter is danduizend maanden. Hij die ervan verstoken is, is zeker verstoken.” (Nisa’i,hadieth hasan).
Er zijn vele belangrijke lessen die we leren van hetvasten:
Hetverkrijgen van Taqwa (vrees voor Allah)
Vasten is ons voorgeschreven zodat we taqwa zullenkrijgen. Allah zegt:
“O jullie die geloven! Vasten is jullie voorgeschreven zoals degenen voor jullie was voorgeschreven zodat jullie taqwa zullen krijgen.” (Soerahal-Baqarah:183).
Talq ibn Habieb zei: “Wanneer fitna(beproevingen en moeilijkheden) verschijnt, doof het dan uit met taqwa.” Zijvroegen hem wat taqwa was en hij zei: “Taqwa is te handelen in gehoorzaamheidaan Allah op een licht(imaan, geloof) van Allah , hopend op deGenade van Allah . En taqwa ishet verlaten van handelen in ongehoorzaamheid aan Allah op een licht van Allah , uitangst voor Allah .”
Dit is één van de beste definities van taqwa. Wantiedere handeling moet een uitgangspunt en een doel hebben. En een handeling zalniet beschouwd worden als een daad van gehoorzaamheid behalve als het voortkomtvanuit pure, zuivere imaan in Allah . Dushet is zuivere imaan - en geen gewoonte, traditie, verlangen, noch het zoekennaar eer, lofuitingen of faam - dat houdt een oprechte daad daadwerkelijk in.En de voorbereiding die men toont is het proberen te verdienen van de beloningvan Allah en Zijn goede Tevredenheid tezoeken.
Vasten is dus een middel om taqwa te verkrijgen, hethelpt de persoon af te zien van vele zonden waartoe men geneigd is. De Profeet heeft gezegd: “Vasten is een schild waarmee de dienaar zichzelf beschermt tegen hetVuur.” (Ahmed, hasan)
We moeten ons iedere dag dat we vasten afvragen:“Heeft deze dag ons meer vrees en gehoorzaamheid aan Allah gegeven? Heeft dezedag ons geholpen af te zien van zonden en ongehoorzaamheid?”
Pas als we voor de volle 100% ‘Ja’ kunnen zeggen op deze vragen danweten we dat we het goede hebben verkregen. Maar hoeveel mankementen vertonenwij wel niet? We vasten! Ja, maar is het niet vaak alleen maar vasten; eten endrinken laten staan. Door de doenja (wereldse leven) vergeten we dat er veelmeer te verkrijgen is dan een hongergevoel.
De Profeet heeftgezegd: “Allah zei: “Al wie vijandigheidtoont aan een vriend van Mij, Ik zal in oorlog zijn met hem. Mijn dienaar komtMij niet naderbij met iets anders meer geliefd door Mij dan de verplichtingendie Ik voor hem heb bepaald. Mijn dienaar komt mij steeds nader met verplichtedaden zodat Ik van hem zal houden.” (al-Boechaarie)
Dichter tot Allah komen in deze gezegende maand kan worden bereikt door het naleven van deverplichtingen en door het reciteren van de Qoraan en ernaar handelen. Ook doorhet laten toenemen van vriendelijkheid en het geven van liefdadigheid, hetmaken van doe’a, het verrichten van Tarawieh, het zoeken naar Lailat-oel-Qadar(een nacht beter dan duizend maanden), het bezoeken van samenkomsten om kennisop te doen en strijden in alle handelingen die het hart dichter bij zijn Rabblaten komen en Zijn Vergeving verkrijgen. Ons niveau van strijden moet in dezegezegende maand hoger zijn dan ons strijden voor aanbidding van Allah in enige andere maand. Dit is vanwege de uitmuntendheid en debeloningen die Allah heeftgeplaatst. Eén van de middelen om Allah’s nabijheid te zoeken in deze maand isi’tikaaf voor wie hiertoe in staat is (i’tikaaf is het afzonderen in de moskeeom Allah te aanbidden).
Imaam Ibn al-Qayyim zei: “ Allah schreef hen ook i’tikaaf voor, het doel hiervan is dathet volledig toegewijd is aan Allah, alleen op Hem geconcentreerd is, enafgesneden is van bezig zijn met de schepping. Het hart is alleen verdiept inAllah zodat houden van Hem, herinneren van Hem, zich tot Hem keren, deplaats in het hart inneemt van alle angsten en zorgen, zodat hij deze kanweerstaan. Aldus zijn al zijn zorgen alleen voor Allah, en zijn gedachten zijnalleen gericht op Hem; herinneren en denken hoe Zijn Tevredenheid teverkrijgen, en wat nabijheid zal geven, wat er toe leidt tevreden te zijn metAllah in plaats van met de mensen. Dit bereidt hem voor tevreden te zijn metAllah alleen. Op de dag van eenzaamheid in het graf wanneer er niemand andersis die hem troost kan geven, niemand die hem kan helpen behalve Allah. Dit isdus het hogere doel van i’tikaaf.”
Verkrijgen vangeduld.
Imaam Ahmed zei: “ Allah heeft sabr (geduld) vermeld op 90 plaatsen in Zijn Boek.”
De Profeet zei:“De maand van geduld, en de drie dagen vaniedere maand, zijn tijden voor vasten.” (Ahmed, Nasa’i).
Ibn Abdoel-Bar zei: “Wat er wordt bedoeld met de maandvan geduld is de maand Ramadan….Dus vasten wordt hier geduld genoemd omdat hetde ziel weerhoudt van eten, drinken, echtelijke relaties en sexueleverlangens.”
De Profeet zei: “O jeugd! Al wie in staat is te trouwen laat hem datdoen want het houdt de ogen af en beschermt de schaamdelen. Maar al wie niet instaat is laat hem vasten, want vasten zal een schild / bescherming voor hemzijn.” (al-Boechaarie,Moeslim).
Vasten is dus een middel om zelfbeheersing en geduldte leren. Met geduld zijn we in staat ons besluit Allah alleen te aanbidden testerken en dit met oprechtheid. Ook zijn we dan in staat beter het hoofd tebieden tegen alle ups en downs van het leven. Bijvoorbeeld: Met geduld zijn wein staat onze gebeden kalm en correct te verrichten, zonder gehaast te zijn enzonder alleen maar naar de grond bukken voor een aantal keren. Met geduld zijnwe in staat onze nafs (ziel) te bedwingen tegen hebzucht en gierigheid en zogeven we dus een deel van ons teveel aan rijkdom in zakaah . Met geduld zijn wein staat het slechte van de ziel te bedwingen en zo kunnen we de beproevingenen moeilijkheden van bijv. de hadj doorstaan, zonder onze kalmte te verliezenen ons slecht te gedragen. Ook kunnen we met geduld standvastig in djihaadstaan en strijden tegen de ongelovigen, huichelaars en dergelijke. We kunnen zoweerstand bieden tegen hun constante aanval zonder te wankelen of te twijfelenen kunnen we doorgaan zonder te wanhopen of zelfvoldaan te worden en zondergehaast en ongeduldig te worden bij de eerste tekenen van moeilijkheden. Allah zei:
“OProfeet, spoor de gelovigen aan tot het gevecht. Als er onder jullie twintigzijn die geduldig zijn, dan zullen zij er tweehonderd verslaan. En als er onderjullie honderd zijn, dan zullen zij er duizend verslaan van degenen dieongelovig zijn, omdat zij een volk zijn dat niet begrijpt. Nu heeft Allahjullie verlichting gegeven, en Hij weet dat er onder jullie zwakken zijn. Enals er onder jullie honderd zijn die geduldig zijn dan zullen zij ertweehonderd verslaan. En als er duizend onder jullie zijn dan zullen zij ertweeduizend verslaan, met Allah’s verlof. En Allah is met de geduldigen.” (Soerahal-Anfaal:65-66).
Dus zonder kennis en geduld rest er niets behalvedienstijver en oncontroleerbare emoties, geroep en loze kreten en leuzen,toespraken die geen kracht geven, maar eerder verzwakken en handelingen dieniet opbouwen maar eerder verwoesten. In deze maand moeten we ernaar streveneen standvastig en krachtig besluit te nemen. Namelijk het besluit daden vangehoorzaamheid te doen en onszelfte sterken met geduld en zeker tezijn van wat de Boodschapper zei: “En weet dat overwinning komt met geduld, verlichtingmet leed, en gemak met moeilijkheden.”
De Profeet zei: “Vasten is niet slechts het laten van eten endrinken. Het is ook afzien van onwetende en onfatsoenlijke taal. Als iemand jebeledigt of zich slecht gedraagt tegenover jou zeg dan: “Ik vast, ik vast.” (al-Boechaarie)
Deze overleveringen duiden op de belangrijkheid vanwaarheidslievendheid en goede manieren. Deze gezegende maand leert ons nietalleen af te zien van eten en drinken, maar ook af te zien van die handelingenen daden die misschien andere mensen kunnen kwetsen en hun rechten schenden.
De Boodschapper zei over de ware gelovige: “Eenmoeslim is iemand waar andere moeslims veilig van zijn voor zijn tong en zijnhand.” (al-Boechaarieen Moeslim)
Ieder individu moet de tekortkomingen in zijn/haarkarakter onderkennen, onderzoeken en er dan naar streven deze te verbeteren enhet voorbeeld van de Profeet tevolgen; dus de Soennah na te leven.
“Ik sta garant voor een huis in de buitenrand van al-Djennah (voor al wie argumentenverlaat, zelfs als hij gelijk heeft), en een huis in het centrum van al-Djennah(voor al wie leugens verlaat, zelfs al zijn die gezegd voor de grap) en eenhuis in het bovenste deel van al-Djennah voor wie zijn karakter verbetert. (AboeDawoed, alBayhaqie)
Dus door het vermijden van onderdrukking,schaamteloosheid, haat tegen moeslims aan te wakkeren, roddelen, kwaad sprekenen andere slechte handelingen kunnen we gered worden van het teniet doen vanonze beloningen voor het vasten, zoals Allah’s Boodschapper :
De Profeet zei:“Vast wanneer zij vasten en breek je vastenwanneer zij hun vasten breken en offer de dag dat zij offeren.” (at-Tirmidhi)
Imaam at-Tirmidhi zei: Sommige mensen van kennis (geleerden)legden deze hadieth uit door te zeggen: Het betekent te vasten en het vasten tebreken samen met de djama’ah (gemeenschap) en de meerderheid van de mensen.”
Dus in deze gezegende maand kunnen we daadwerkelijkeen groter gevoel van eenheid voelen en ervaren dat we één oemmah zijn doorons collectieve vasten en brekenvan het vasten. Ook voelen we een groter besef over de kwestie en toestand vande moeslims en hun moeilijkheden en wat zij moeten doorstaan omdat: “Gedurendehet vasten voelt en ervaart een moeslim wat zijn noodlijdende en hongerigebroeders en zusters voelen, die gedwongen zijn zonder eten en drinken televen voor lange tijd – wat velemoeslims nog overal overkomt.”
De eenheid van de moeslims en hun steun en hulp aanelkaar is één van de grootste fundamenten waarop de islaam is gebouwd zoalsAllah zei:
“Degelovigen -mannen en vrouwen- zijn vrienden en beschermers van elkaar.” (Soerahat-Taubah:71)
Sjeich ibn Taymiyyah (d728) zei:“Het welzijn van de mensen zal niet compleet zijn – noch in deze wereld noch inhet Hiernamaals – behalve met idjtimaa (overeenstemming), ta’awoen (onderlingesamenwerking) en tanasoer (onderlinge steun). Onderlinge samenwerking om zobaten te verzekeren en onderlinge steun om leed af te wenden. Daarom wordt ergezegd dat de mens sociaal en beleefd is van nature.” We zien dus dat de islaam veel waarde hecht aan hetsamenbrengen van de harten en aanmoedigen van idjtimaa (overeenstemming). Ditniet alleen in de Ramadan maar ook in alle andere vormen van aanbidding.Bijvoorbeeld; de Profeet (saws0 heeft bevolen vijf keer gezamenlijk te biddenen het 27 keer meer belang gegeven dan alleen te bidden. Deze gezamenlijkegeest komt ook tot uiting in de hadj. Zelfs in kennis opdoen en studeren zijn erzegeningen in het gezamenlijk doen zoals Allah’s Boodschapper zei:
“ Er zijn geen mensen die samenkomen in eenhuis van de huizen van Allah, het Boek van Allah reciteren en het bestuderenbehalve dat rust op hen neerdaalt, genade hen omsluit, de engelen hen omringenen Allah noemt hen aan degene die bij Hem zijn.” (Moeslim)
Zelfs in onze dagelijkse handelingen zoals eten, leertde Islaam ons om het samen te doen. Toen sommige sahaabah tegen boodschapper zeiden;
“O Boodschapper van Allah, wij etenmaar we raken niet voldaan.” Hij antwoordde: “Misschien eten jullie alleen?”Zij antwoordden: “Ja.” Dus zei hij : “Eet gezamenlijk en noem denaam van Allah. Er zullen dan zegeningen in zijn voor jullie.” (AboeDawoed)
Ramadan is een tijd waarin we ons gevoel van eenheidin broeder/zusterschap laten toenemen en onze overgave aan Allah en Zijn dien. En er is geen twijfel dat dit gevoel van eenheidnoodzaakt dat: “Wij werken allemaal samen zoals voorgeschreven door de islaamals oprechte vrome zusters - niet door hizbiyyah (onverdraagzame partijgeest)noch door sektevorming, zo realiseren we ons wat van nut is voor de islamitischeoemmah en zodat de Shariah zal worden gevestigd en zal worden nageleefd op Zijnaarde.” Dus moeten we ons eens kritisch bekijken gedurende de maand Ramadan en onszelfafvragen: Wat is mijn rol? Ieder van ons heeft een rol, een taak om dezekostbare oemmah zijn eer te laten herwinnen En de oemmah te laten terugkerennaar zijn veel omvattende eenheid en kracht en de overwinning die het isbeloofd. Ook moeten we naar onze eigen karakters en handelingen kijken en vragen: Helpenzij het proces van eenheid en broederschap of zijn ze een kwelling, schade enverhinderen ze alleen maar? We vragen Allah ons demogelijkheden te geven ons te veranderen naar het goede en onszelf teverbeteren gedurende deze maand en niet tot degenen te behoren dietegengehouden worden in Zijn Genade en Vergeving. Zeker Allah is degene DieHoort en Hij is degene Die beantwoord.
Moge Allah onshelpen en sterken de grote zegeningen te verkrijgen van deze gezegende maand.