Overdadig lachen is een probleem dat steeds vaker voorkomt, speciaal bij de jeugd. Iemand vroeg: “Onze samenkomsten met vrienden en collegae zijn gevuld met teveel lachen. Dit verschijnsel doet zich steeds vaker voor. Wat is de oplossing?”
In antwoord hierop kunnen we stellen dat de oplossing van dit probleem twee aspecten heeft: theoretisch en praktisch.
Het theoretische aspect kunnen we weer verder opdelen in twee punten:
Ten eerste moeten we weten hoe de profeet Mohammed zich gedroeg als het om lachen ging en hij is het beste voorbeeld in deze kwestie en in alle andere zaken.
Er is overgeleverd in een sahieh hadieth dat zijn lachen nooit meer was dan een glimlach (Ahmed, sahieh al-Djaamie 4861). Volgens een andere hadieth was hij voor langere perioden zwijgzaam en lachte weinig (Ahmed, sahieh al-Djaamie 4822).
Aisha heeft gezegd: “Ik zag de boodschapper van Allah nooit zo hard lachen dat hij zijn achterste tanden liet zien; hij glimlachte alleen.” (Aboe Dawoed 5098)
In een andere hadieth heeft de profeet gezegd: “Lach niet te veel, want overdreven lachen doodt het hart (geestelijk).”
(Ibn Maadjah; silsilah al-Sahiehah 506)
En volgens een andere overlevering: “…te veel lachen bederft het hart.”
Als een moeslim deze kennis bezit en toch overdreven veel lacht, is het alsof hij een reis onderneemt waarvan hij weet dat die reis tot zijn ondergang zal leiden.
Dit is in het kort het theoretische antwoord op dit probleem.
Voordat we nu naar de praktische aspecten kijken moeten we er op wijzen dat lachen niet haraam (verboden) is. Er wordt van een moeslim niet verwacht dat hij streng, hard en star is. Lachen is iets heel natuurlijks en Allah zegt in de Qoraan:
“En….het is Hij, Die laat (wie Hij wil) lachen en laat (wie Hij wil) huilen.” (Soerah al-Nadjm: 43)
Maar het probleem wat we hier behandelen – overdreven, buitensporig lachen – heeft vele slechte gevolgen, o.a.:
Het laat bijeenkomsten exploderen met luide onbeschaafde lach en laat rauw gelach weerklinken. Het hart van de gelovige wordt door te veel lachen bedorven en hij opent zijn mond te wijd in plaats van serieus en met een betrouwbaar karakter te zijn. Het leidt tot daa’iyahs (moeslims die uitnodigen tot de islaam) die het lachen gebruiken als een vorm van uitnodigen tot de islaam en invloed op de mensen te hebben. Wat zij zich niet realiseren is het feit dat mensen zich om hen heen verzamelen alleen om te lachen en zij verkrijgen hiermee geen enkel voordeel. Het probleem is dat sommige mensen lachen als een veilige uitlaatklep voor hun spanningen en problemen gebruiken. Zij nemen hun toevlucht liever tot inferieure middelen dan tot dat wat beter is. Ik herinner mij een jongeman die grote zorgen had. Hij liep achter met zijn studie, had familieproblemen en had ook nog andere problemen. Hij ging naar buiten en kwam zijn vriend tegen, die hem vroeg: “Waar ga je naar toe?” Hij zei: “Ik ben gespannen en maak mij zorgen, daarom ga ik naar die-en-die zodat hij mij aan het lachen kan maken en ik mijn zorgen vergeet…” Hij realiseerde zich niet dat zijn vriend’s vermogen hem aan het lachen te maken als een drug was die de mensen laat vergeten als ze onder de invloed ervan zijn. Maar als het weer verdwijnt is alles zoals daarvoor.
De moeslim moet beter weten en moet problemen en spanningen behandelen zoals de profeet heeft voorgeschreven. Als hij zich druk maakte over iets ging hij bidden (sahieh al-djaamie 4703) en als iets hem bedroefde zei hij: “Ya Hayyoe ya Qayyoem, bi rahmatika astaghieth (O Eeuwig Levende, O Eeuwige Ene, bij Uw Genade zoek ik hulp).”(Sahieh al-Djaamie 4777)
In de bekende doea om spanning en problemen te verlichten zegt hij : “Allahoemma inni ‘abdoeka, wa’bnoe ‘abdika wa’bnoe amatika… (O Allah, ik ben Uw slaaf, de zoon van Uw slaaf, de zoon van Uw dienares…).”
De weg van de boodschapper van Allah moeten we goed begrijpen voordat we verder gaan met onze discussie over de praktische kant van het behandelen van buitensporig lachen, waar we op de volgende manieren mee om kunnen gaan:
Het herinneren van de dood, het graf, de Laatste Dag en zijn Afrekening, de brug over de Hel (al-siraat), het Vuur en alle andere kwellingen van het Hiernamaals. De manier om ons al deze zaken te herinneren is het lezen van de teksten die hierover gaan en de details en commentaren te bestuderen.
Na te denken over de situatie van de moeslims en hoe zij overal in de wereld lijden omdat zij zijn afgedwaald van hun religie. Zij lopen achter op ieder gebied, zij worden onderdrukt, gemarteld en vernietigd en zijn het doelwit van internationale samenzweringen.
De belangrijkheid van de grote verantwoordelijkheid te voelen voor de moeslim oemmah ( gemeenschap). De oemmah die grote inspanningen nodig heeft om het te redden van verval. Als dit voor de moeslim het belangrijkste doel wordt, zal hij proberen zijn familie en vrienden en de maatschappij waarin hij leeft, te veranderen. Hij zal geen tijd hebben voor stomme grappen of voor overdreven gelach of onbeduidende bezigheden.
Het vermijden van omgang met grappenmakers die erom bekend staan de mensen altijd aan het lachen te maken en die proberen altijd grappig te zijn. Weg te blijven van samenkomsten waar zij aanwezig zijn, terwijl men ook probeert hen en de mensen die bij hen zitten goede raad te geven. We hebben al eerder verwezen naar mensen die met grappen en lachen proberen de mensen naar de islaam uit te nodigen, en in sommige gevallen zullen de mensen zeggen: “Waar is de sheich die ons aan het lachen maakt?” Dit is een stap achterwaarts, waarvan we hopen dat onze oemmah die zal vermijden, omdat de religie van Allah groot en sterk is. Allah zegt:
“Dit (de Qoraan) is het Woord dat (de waarheid van de leugen) scheidt, En het is niet iets voor vermaak.”
(Soerah al-Taariq: 13)
“Houd vast aan dat wat Wij jou hebben gegeven…”
(Soerah al-Baqarah:93)
De profeet heeft gezegd: Als jullie wisten wat ik weet zouden julie weinig lachen en veel huilen…” Als we echt beseffen wat er van ons wordt verwacht en wat er voor ons wordt voobereid zouden we zelfs nooit meer vredig slapen.
Zich zoveel mogelijk verzetten tegen de aandrang om te lachen. Ook anderen proberen tegen te houden overdreven te lachen. Er is misschien een samenkomst waar veel wordt gelachen. De moeslim moet eerst zijn eigen gelach onderdrukken, net zoals hij gapen onderdrukt, en daarna kan hij de andere mensen adviseren en ze helpen zichzelf te beheersen. Dit vraagt een overtuigend, vastberaden en serieus karakter. Er is veel goedheid in de mensen en zij zijn klaar gehoor te geven aan degene die hen wil verbeteren. Dit kan op verschillende manieren worden bereikt. Bijvoorbeeld door hen te vertellen hoe slecht dit overdreven lachen is. Want het kan zelfs leiden tot liegen en bedrog wanneer de ‘komiek’ geen waar verhaal kan vinden om te vertellen en vervolgens zelf een verhaal verzint om de mensen aan het lachen te maken. De profeet waarschuwde deze mensen :
Wee degene die praat en leugens vertelt om de mensen te laten lachen….wee hem, wee hem.” (Sahieh al-Djaamie 7136)
Ook kan er op zo’n persoon worden neergekeken door anderen, hij kan veracht worden zelfs als hij dit zelf niet door heeft. Zij hebben geen respect voor hem en hetzelfde geldt voor degene die te veel lacht.
Veranderen van het onderwerp dat tot gelach leidde. Als je ziet dat mensen te ver zijn gegaan met lachen probeer ze dan, op de juiste wijze, weer tot bedaren te brengen en een serieus onderwerp te introduceren. Help hen hun tijd gote gebruiken door goede islamitische boeken te bestuderen, te praten over belangrijke onderwerpen, ideeën uit te wisselen of stel goede werken voor, waar Allah van houdt. Als laatste hulpmiddel, als je alles hebt geprobeerd en je hebt hen juist geadviseerd, sta op en verlaat de samenkomst om jezelf te beschermen van slechte zaken.
“…en geen drager van lasten zal de last van een ander dragen..” (Soerah al-An’aam: 164)
uit: ‘Problems and solutions’ door Sheich Mohammed Al-Munajjid