Aadam (vrede zij met hem) is de vader van de gehele mensheid. en heeft zijn naam te danken aan het feit dat hij getint (aadam) van huidskleur was. Er wordt ook verteld dat hij zijn naam te danken heeft aan het feit dat hij uit de buitenkant (adiem) van de aarde is geschapen.
Nadat Allah, de Verhevene, de hemelen en de aarde heeft geschapen, berichtte Hij de Engelen dat Hij een mens uit klei zou scheppen en dat Hij hem tot een Khalifah op aarde zou maken. Er zijn verschillende uitspraken gedaan over de betekenis hiervan. Zo is er gezegd dat hij de Khilaafah van Allah op Zijn aarde zou krijgen om de voorschriften van Allah en Zijn aanbevelingen uit te voeren. Er is ook verteld dat Aadam Khalifah is genoemd omdat hij degenen voor hem, onder wie de djinns opvolgt. Tenslotte is er ook gezegd dat Aadam zelf door anderen zal worden opgevolgd en zijn nakomelingen elkaar op de aarde zullen opvolgen. Met andere woorden, De ene generatie wordt opgevolgd door de volgende tot aan de Dag des Oordeels. Allah heeft gezegd (interpretatie van de betekenis):
“En toen jouw Heer tot de Engelen zei: ,,Waarlijk, Ik zal op de aarde een Khalifah aanstellen.” (Soerat al-Baqarah: 30)
Met andere woorden, Aadam is khalifah (gevolmachtigde). Na dit vers vroegen de Engelen hun Heer en even voor de duidelijkheid. Zij vroegen dit enkel en alleen uit verbazing en om de wijsheid hierachter te bevatten. Het is dus niet dat zij Allah, de Verhevene, tegen spraken. Allah zegt in de Koran (interpretatie van de betekenis):
“Zij zeiden: ,,Gaat U daarop (aarde) iemand aanstellen die daarop verderf zal zaaien en bloed zal vergieten, terwijl wij U roemen met Uw lofprijzing en wij U heiligen?” (Soerat al-Baqarah: 30)
Maar hoe wisten de Engelen dat de mensen op aarde verderf zouden zaaien en bloed vergieten? Het is waarschijnlijk dat Allah hen hierover heeft geïnformeerd of zij hebben dit gezegd op basis van wat zij hebben meegemaakt met de schepping die voor Aadam op de aarde waren. Allah zei tegen de Engelen (interpretatie van de betekenis):
“Waarlijk, Ik weet wat jullie niet weten.” (Soerat al-Baqarah: 30)
Met andere woorden: Allah, de Verhevene, wist dat er uit de mens Boodschappers, Profeten en gehoorzame gelovigen zouden voortkomen. Deze zouden Allah roemen met Zijn lofprijzingen, Hem om vergiffenis vragen en Zijn opdrachten uitvoeren en Zijn wetgeving onderhouden.
Vervolgens heeft Allah de Engelen opgedragen, voordat Aadam werd geschapen, om voor hem te gaan knielen wanneer Allah, de Verhevene, hem (Aadam) zou hebben vervolmaakt en Zijn geschapen Geest in hem zou hebben geblazen. Allah heeft hierover gezegd (interpretatie van de betekenis):
“(Gedenkt) toen jouw Heer tot de Engelen zei: ,,Waarlijk, Ik zal een mens scheppen van klei, uit zwart slijk gevormd. Toen Ik hem vervolmaakt had en Mijn (geschapen) Geest erin geblazen had, toen knielden zij (de Engelen) voor hem. (Soerat al-Hidjr: 28-30)
Vervolgens heeft Allah, de Verhevene, een greep van elke bodemsoort genomen, zoals Allah heeft gezegd:
“En voorzeker, Wij hebben de mens geschapen uit klei, van zwart slijk gevormd.” (Soerat al-Hidjr: 26)
Aadam werd daarna zo gelaten totdat hij droog en hard werd. Allah zegt (interpretatie van de betekenis):
“Hij heeft de mens geschapen van droge klei, als aardewerk.” (Soerat ar-Rahmaan: 14)
Hij was dus net zo hard als het aardewerk, maar was niet van aardewerk want aardewerk (al-Faggaar) is vaste klei dat met vuur wordt afgebakken.
Daarna kwamen zijn nakomelingen i n verschillende kleuren van de aarde waaruit hun vader Aadam is geschapen. De Profeet (vrede zij met hem) zei: “Allah heeft Adam geschapen uit één greep die Hij nam uit de algehele aarde, en daarom kwamen zijn nakomelingen overeen met de verschillen soorten aarden, zo heeft de éne een rode huidskleur en de andere weer een witte en zwarte huidskleur, en zo is de éne makkelijk in zijn karakter en de andere weer moeilijk in zijn karakter.”
Nadat Allah Aadam schiep, liet Hij hem voor een bepaalde tijdsduur liggen in het Paradijs zonder een ziel in hem te blazen. Zo vertelt Anas ibnoe Maalik in Sahih Moeslim dat de Profeet (vrede zij met hem) heeft gezegd: “Nadat Allah Aadam vorm had gegeven, liet Hij hem enige tijd in het Paradijs, waarna Iblies steeds om hem heen liep zichzelf afvragend: ,,Wat is dit?” Toen hij echter zag dat hij een keelgat bezat, wist hij dat het hier om een schepsel ging die zich niet kon inhouden.”
Met andere woorden, hij is niet bestand tegen de aantrekkelijkheden en verlokkingen. Tevens kan hij de influisteringen niet gemakkelijk van zich afslaan. Allah heeft de mens bevoorrecht door hem in de beste en mooiste vorm te scheppen, Allah zegt (interpretatie van de betekenis):
,,Waarlijk, Wij hebben de mens in de beste vorm geschapen.” (Soerat at-Tien: 4)
Ook zei de Profeet (vrede zij met hem): “Allah heeft Aadam geschapen naar Zijn beeld.”
Dit betekent dat Hij Aadam naar Zijn Eigenschappen heeft geschapen, dus ziend, horend en levend zoals Allah dit ook is. Wel moeten wij hierbij zeggen dat de Eigenschappen van Allah niet gelijk zijn aan de eigenschappen van de mens.
Verder zei de Profeet (vrede zij met hem): “En zijn lengte was zestig armlengten.”
Sinds de schepping van Aadam is de lengte van de mens afgenomen tot aan de dag van vandaag. Daarna blies Allah de ziel in Aadam, en ook deze ziel die in Aadam geblazen werd is een schepsel van Allah en dus niet een Eigenschap van Allah. De Profeet (vrede zij met hem) zei: “Toen Allah in Aadam de ziel blies en de ziel zijn hoofd had bereikt, niesde Aadam en zei: ,,Al-Hamdoelillahi Rabil calamien (Alle lof zij Allah, de Heer der Werelden).” Hierop zei Allah tegen hem: ,,Yarhamoek Allah (Moge Allah jou begenadigen).” (Ibnoe Hibaan)
Allah heeft de schepping van Aadam voltooid tijdens het laatste uur van vrijdag. Aboe Hoerayrah overlevert namelijk dat de Profeet (vrede zij met hem) heeft gezegd: “Allah heeft Aadam geschapen op vrijdag na al-cAsr, in het allerlaatste uur op vrijdag tussen al-cAsr en de avond.” (Moeslim)
Daarna posterneerden de Engelen zich voor Aadam, niemand van hen uitgezonderd. Allah zegt (interpretatie van de betekenis):
,,Toen knielden de Engelen allen gezamenlijk.” (Soerat al-Hidjr: 30)
Deze vorm van knielen was als groet bedoeld richting Aadam en niet als aanbidding voor hem. Eén van degenen die ook opgedragen werd te knielen was Iblies. We moeten duidelijk maken dat hij niet één van de engelen was, hij behoorde tot de djinn, zoals Allah in de Koran vermeldt (interpretatie van de betekenis):
“En (gedenkt) toen Wij tot de Engelen zeiden: ,,Knielt jullie eerbiedig voor Aadam neer,” toen knielden zij, behalve Iblies, hij behoorde tot de djinn en hij schond het gebod van zijn Heer.” (Soerat al-Kahf: 50)
Over Iblies zijn verschillende uitspraken gedaan, zo meende een aantal geleerden dat zijn echte naam cAzaazilis. Anderen zeiden dat hij al-Haarith heet en dat zijn roepnaam Aboe Kardoes is. Toen hij ongeloof beging en door Allah uit Zijn Genade verbannen werd, werd hij Iblies (wanhopig) en daar moet deze naam vandaan zijn gekomen, maar dit zijn allemaal uitspraken die ongefundeerd zijn. Dit allemaal is overigens niet van belang. Het belangrijkste is dat Iblies weigerde te knielen voor Aadam en hierdoor vervloekt werd. Allah stelde hem hierop de volgende vraag (interpretatie van de betekenis):
“Hij (Allah) vroeg: ,,Wat hield jou tegen neer te knielen, toen ik het jou beval?” Hij zei: ,,Ik ben beter dan hem (Aadam); U hebt mij uit vuur geschapen terwijl U hem uit aarde heeft geschapen.” (Soerat al-Acraaf: 12)
Natuurlijk wist Allah van tevoren wat het antwoord van Iblies’ zou zijn vandaar dat az-Zadjaadj zegt: “De vraag die Allah aan Iblies stelde was verwijtend en berispend bedoeld, om aan te geven dat Iblies eigenwijs en eigenzinnig was. Zijn eigenzinnigheid heeft hem er toe geleid Allah ongehoorzaam te zijn en hij dacht beter te zijn dan Aadam aangezien hij van vuur was gemaakt en Adam slechts van aarde.” Dit is een misvatting van Iblies zoals Ibnoe Kathier zegt: “Want aarde is juist beter en heeft meer voordelen dan vuur. Aarde staat voor kalmte, groei (van planten), zachtaardigheid. Vuur daarentegen staat voor onbeheersbaarheid, haast en verbranding.
Ook heeft Allah Aadam bevoorrecht boven Iblies door hem met Zijn Eigen Handen te scheppen en een ziel in hem te blazen. Vandaar dat Allah de Engelen beval te knielen voor Aadam. Door het bevel van Allah af te wijzen, verdiende Iblies de eeuwige verbanning uit de Genade van Allah, Hij zegt (interpretatie van de betekenis):
“Hij (Allah) zei: ,,Vertrek uit (het Paradijs), waarlijk, jij bent een vervloekte! En waarlijk, de vervloeking rust op jou tot aan de Dag des Oordeels.” (Soerat al-Hidjr: 33-34)
Daarna vroeg Iblies aan Allah om hem uitstel te geven, waarna Allah hem uitstel gaf tot aan de eerste blaas op de Bazuin. Dan zal hij met de rest van de schepselen sterven. Nadat de Engel voor de tweede keer op de Bazuin zal blazen, zal hij samen met de overige schepselen opgewekt worden. Allah zegt (interpretatie van de betekenis):
“Hij (Iblies) vroeg: ,,Mijn Heer, geef mij uitstel tot de Dag waarop zij zullen worden opgewekt?” Hij (Allah) antwoordde: ,,Waarlijk, jij behoort dan tot hen aan wie uitstel is gegeven. Tot de Dag van de vastgestelde tijd.” (Soerat Sad: 79-81)
Toen Iblies zeker wist dat hij uitstel had gekregen, sprak hij zijn vermaarde woorden waarmee hij aankondigde wraak te zullen nemen op Aadam en zijn nageslacht, hen te doen afdwalen en afstevenen op de Hel, behalve natuurlijk de oprechte dienaren van Allah. Allah zegt (interpretatie van de betekenis):
“Hij (Iblies) zei: ,,Omdat U mij heeft doen dwalen, zal ik hen belemmeren op Uw Rechte Pad. Daarna zal ik zeker tot hen komen, van voor hen en van achter hen en van hun rechterzijde en van hun linkerzijde, en U zult de meeste van hen ondankbaar vinden.” (Soerat Al-Acraaf: 16-17)
Allah reageerde als volgt hierop:
“Hij (Allah) zei: ,,Vertrek hieruit, veracht en verstoten. Wie van hen jou dan volgt: waarlijk, Ik zal de Hel vullen met jullie allen.” (Soerat Al-Acraaf: 16-17)
Degenen die Iblies zullen volgen zijn de zwakkelingen die niet tegen zijn verleidingen bestand zijn. De gelovigen daarentegen die zullen niet ten prooi vallen aan Iblies en zijn leger. Zij laten zich in geen enkel opzicht tot iets verleiden. Over hen zegt Allah (interpretatie van de betekenis):
“En voorzeker, Ons Woord is voorafgegaan aan onze dienaren. Waarlijk, zij zijn het die zeker geholpen zullen worden. Waarlijk, zij zijn Onze legers die zeker de overwinnaars zullen zijn.” (Soerat as-Saaffaat: 171-173)
Vanwege de Genade van Allah richting Zijn dienaren heeft Hij Iblies niet veel macht en vermogen gegeven om zaken te laten gebeuren. Zijn enige wapen is het ‘influisteren’, en daarom zal hij zich op de Dag des Oordeels vrijpleiten van al zijn volgelingen, want hij was niet bij machte om de mensen te dwingen. Het enige waar hij toe in staat is is het influisteren. Het zijn de mensen zelf die zijn influisteringen hebben opgevolgd en naar daden hebben vertaald. Allah zegt (interpretatie van de betekenis):
“En de Shaytaan zei, toen de zaak besloten was: ,,Waarlijk, Allah heeft jullie een ware belofte gedaan, en ik heb jullie een belofte gedaan, maar ik liet jullie in de steek. Ik had geen macht over jullie, behalve dat ik jullie heb geroepen, waarop jullie mij gehoorzaamden, verwijt mij daarom niets! Verwijten jullie jezelf maar. Ik kan jullie niet helpen en jullie kunnen mij niet helpen. Waarlijk, ik verwerp het, dat jullie mij voorheen als deelgenoot (aan Allah) toekenden.” Waarlijk, voor de onrechtplegers is er een pijnlijke bestraffing.” (Soerat Ibraahiem: 22)
Het zijn enkel en alleen zijn influisteringen die ertoe hebben geleid dat onze ouders uit het Paradijs werden gezet, dat Qaabil zijn broer Haabil vermoordde, dat het volk van Noeh (vrede zij met hem) en anderen Shirk begingen en dat de mensen door de eeuwen heen zonden pleegden en nog steeds plegen. Allah zegt (interpretatie van de betekenis):
“Zij aanbidden naast hem slechts afgodsbeelden en zij aanbidden slechts de opstandige Shaytaan. Allah vervloekte hem en hij (Shaytaan) zei: ,,Ik zal van Uw dienaren zeker een bepaald gedeelte nemen. En ik zal hen doen dwalen en ik zal hun ijdelheid opwekken en ik zal hen bevelen de oren van het vee te snijden en ik zal hen bevelen de schepping van Allah te veranderen.” En wie in plaats van Allah de Shaytaan tot beschermer neemt, die zal waarschijnlijk een duidelijk verlies lijden.” (Soerat An-Nisaa’ : 117-119)